Willa „Oksza” należy do kilku zachowanych obiektów w stylu zakopiańskim projektowanych przez Stanisława Witkiewicza. Po „Kolibie” jest to najstarszy istniejący do dzisiaj budynek stylowy. Jego forma uległa niestety znacznym przekształceniom, chociaż pierwotny kształt jest nadal bardzo czytelny i łatwy do oczyszczenia z późniejszych naleciałości.
Zaprojektowany w 1894 roku i oddany do użytku dwa lata później, należał od 1965 roku do władz wojewódzkich, które urządziły tu dom wypoczynkowy.
17 stycznia tego roku władze Województwa Małopolskiego, popierane przez środowiska twórcze Zakopanego, wystąpiły do wojewody z wnioskiem o przekazanie willi „Oksza” województwu, z przeznaczeniem na cele kulturalne. Po postępowaniu administracyjnym, 2 czerwca, została zawarta umowa pomiędzy Małopolskim Urzędem Wojewódzkim a Województwem Małopolskim na bezpłatne użyczenie nieruchomości.
Zamiarem władz samorządowych województwa jest stworzenie w willi Galerii Sztuki XX wieku. Przedsięwzięcie to zostało uwzględnione w Wojewódzkim Programie Inwestycyjnym na lata 2006-2008 pn. „Modernizacja Muzeum Tatrzańskiego oraz tworzenie Galerii Sztuki XX wieku - Willa Oksza”. Na jego realizację zaprogramowano środki finansowe w wysokości 3 mln 600 tys. zł, w tym na inwestycję w willi Oksza – 2 mln 500 tys. zł. W tegorocznym budżecie zabezpieczono 100 tys. zł na przygotowanie dokumentacji technicznej, kosztorysu inwestorskiego oraz uzyskanie pozwoleń na budowę.
W imieniu Województwa Małopolskiego protokół zdawczo-odbiorczy nieruchomości podpisał dziś z wojewodą Witoldem Kochanem marszałek Janusz Sepioł. Następnie willę oddano w użytkowanie Muzeum Tatrzańskiemu „na prowadzenie statutowej działalności Muzeum Tatrzańskiego im. dra T. Chałubińskiego, w celu realizacji projektu „Modernizacja Muzeum Tatrzańskiego oraz stworzenie galerii sztuki XX wieku – willa Oksza”.
Muzeum w niedługim czasie ogłosi przetarg na opracowanie kompleksowej dokumentacji techniczno–projektowej przywrócenia do stanu pierwotnego i adaptacji na Galerię Sztuki XX wieku (wraz z inwentaryzacją, projektami wszystkich instalacji, kosztorysami, uzgodnieniami i uzyskaniem pozwolenia na budowę). Planowany termin uzyskania dokumentacji i pozwolenia na budowę to koniec 2006 roku.
