Inicjatywa lokalna jest jedną z dostępnych form współpracy przy realizacji zadań publicznych określonych w ustawie o pożytku. Katalog zadań możliwych do realizacji w ramach inicjatywy lokalnej jest określony w art. 4 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Istotą tych działań jest wykorzystanie potencjału społecznego i zaangażowania mieszkańców. Inicjatywa lokalna jest więc z jednej strony nowym narzędziem realizacji zadań publicznych, a z drugiej strony wspieraniem lokalnej energii i aktywności obywatelskiej.
Zgodnie z zapisami ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz przyjętej przez Województwo Małopolskie uchwały, mieszkańcy Małopolski mogą samodzielnie lub za pośrednictwem organizacji pozarządowych złożyć wniosek do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego o realizację zadania publicznego.
Tryb i szczegółowe kryteria oceny wniosków o realizację zadań publicznych w ramach inicjatywy lokalnej określone zostały w: Uchwale Nr XXVII/440/12 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 24 września 2012 r.
